Gdy prawie półtora roku temu – w lutym 2020 – recenzowałem na łamach Świata Dronów pierwszego minidrona o sporych możliwościach: DJI Mavic Mini (recenzja) – towarzyszyły mi spore emocje. Firma DJI będąca potentatem na rynku dronów komercyjnych na rok przed wejściem prawa unijnego w życie wypuściła drona o masie dokładnie 249g, który miał być „odporny” na ograniczenia lotów nad ludźmi nałożone przez EASA na terenie Unii Europejskiej. Wiele osób zadawało sobie pytanie: czy tak mały i lekki dron może latać 30 minut i robić dobre zdjęcia oraz filmy? Minęło od tamtej pory wiele miesięcy, a popularność pierwszego takiego drona poniżej 250g (aktualnie w nieco nowszej odsłonie jako model DJI Mini 2) wciąż rośnie. Konkurencja DJI – choć nie tak silna jak ten chiński potentat – również postanowiła „uszczknąć kawałek tortu” z rynku ultralekkich dronów komercyjnych. Zapraszam na recenzję drona Xiaomi FIMI X8 Mini, który jest odpowiedzią marki Xiaomi na Mavica Mini/Mini 2 od DJI.

Pierwszą istotną rzeczą, którą muszę zaznaczyć na samym początku jest fakt, że recenzja będzie dotyczyć drona, który swoją wagą przekracza magiczne 249g. FIMI X8 Mini ma bowiem dwa rodzaje baterii – standardową i pomniejszoną (nazywana przez producenta wersją „Pro” baterii). Z tą pierwszą dron waży prawie 260g. Z mniejszą baterią FIMI X8 Mini mieści się już w przedziale <250g a producent Xiaomi FIMI twierdzi, że X8 Mini lata nawet dłużej. Umówmy się – te 10g nie powinno nikomu robić różnicy. Tak czy inaczej – recenzja dotyczy wersji 258-gramowej.

Swój egzemplarz FIMI X8 Mini zamówiłem na Aliexpress.com. Dron zamówiony 7.04. został nadany 15.04. a dotarł pod koniec kwietnia (27.04), a więc niecałe 2 tygodnie. Do samej paczki i przesyłki nie mam żadnych zastrzeżeń – przyszła w nienaruszonym stanie, bez dodatkowych opłat na granicy, więc przygoda z FIMI X8 Mini zaczęła się naprawdę dobrze!

Pierwsze wrażenie

Samo pudełko jest niewielkich rozmiarów, było całe ofoliowane i dodatkowo z zewnątrz z każdej strony wyłożone dość cienką pianką zabezpieczającą przesyłkę. W środku kolejna miła niespodzianka – kartka z podziękowaniem za zakup FIMI. Drobna rzecz a cieszy ;).

Skład zestawu

W pudełku wszystko zostało ładnie rozmieszczone z zapasem miejsca, nic nie miało prawa się zgnieść w środku. Znalazłem tam:

• drona Xiaomi FIMI X8 Mini – złożonego, z założonymi śmigłami, gotowy do lotu
• aparaturę sterującą
• śmigła
• bateria
• śrubokręt do śmigieł i śrubki
• osłona gimbala
• kable do łączenia aparatury z telefonem
• instrukcję
• kabel USB do ładowania baterii

W zestawie nie ma ładowarki, ale jest kabel, który można podpiąć do niemal dowolnej ładowarki do telefonu (nawet 3A) i w ten sposób ładowana jest bateria w dronie i sama aparatura. Kabel USB służy również do łączenia apratury sterującej ze smartfonem podczas latania. Wszystkie akcesoria dostarczone z dronem są przyjemnie (i wzorem chociażby DJI) zapakowane w osobne woreczki dzięki czemu nic nie przemieszcza się luzem po pudełku i tym samym nie niszczy/rysuje od siebie w samym transporcie.

Pierwsze wrażenie z obejrzenia i dotknięcia samego X8 Mini: jest wykonany z przyjemnego chropowatego plastiku w kolorze białym (jest jeszcze wersja pomarańczowa) z drobnymi czarnymi wstawkami na górze i z przodu drona. Nadają one nieco bardziej profesjonalnego charakteru, dzięki temu dron – choć mały i lekki – nie kojarzy się z typową zabawką. Całość jest oczywiście bardzo lekka, sprawia wrażenie delikatnej, bez baterii włożonej do obudowy drona waży zaledwie 160g. Najbardziej solidnym i najcięższym elementem jest oczywiście bateria – sama waży 100g co stanowi 2/5 wagi drona.

Śmigła są plastikowe, elastyczne, wyginają się w palcach i sprawiają wrażenie bardzo delikatnych. Miałem początkowe obawy o ich trwałość – jak się potem okazało – zupełnie niepotrzebne. Zresztą – są takie same jak w Mavic Mini/Mini 2 konkurencyjnej firmy i sprawdzają się jak należy.

Waga i rozmiar FIMI X8 Mini może zaskakiwać osoby, które do tej pory latały Phantomami lub innymiwiększymi dronami. Widać, że producent FIMI „ciął” wagę niemal na wszystkim by zbliżyć się do granicy 250g. Jednocześnie na samej obudowie czy elektronice niewiele da się już zaoszczędzić, jedyna opcja to właśnie zmniejszenie baterii kosztem zapewne jej pojemności co też nie jest wielkim problemem, bo dron lata ponad 25 minut bez większego problemu.

Aparatura sterująca

Czas na kilka słów o aparaturze sterującej. O ile same drony (Mavic Mini i FIMI X8 Mini) są na pewno bardzo zbliżone wielkością i wyglądem, o tyle Xiaomi FIMI poszło w zupełnie innym kierunku jeśli chodzi o aparaturę i chwała im za to. Część z czytelników być może pamięta moją recenzję Xiaomi FIMI X8, która jest dość popularnym artykułem na Świat Dronów (prawie 65 tys. odsłon) i w której stwierdziłem, że ten typ aparatury leży w rękach lepiej niż aparatura do Mavica Pro. Recenzując X8 Mini i latając ponownie po 2-letniej przerwie na tego typu aparaturze mogą z pewnością znów stwierdzić, że jest naprawdę wygodna w użytkowaniu. Czy lepsza? Nie wiem, obecnie latam na dość dużej aparaturze w DJI Air 2S i zwyczajnie podobają mi się takie większe i solidniejsze kontrolery zdalnego sterowania. A co mi się podoba w FIMI X8 Mini?

Z wyglądu być może nie wygląda zbyt atrakcyjnie – ot spory kawałek mało finezyjnie zaprojektowanego plastiku, choć zadbano o obłe kształty i zaokrąglone krawędzie więc nie można użyć słowa „toporny”. Jeśli by zestawić obok siebie drona z aparaturą to właśnie aparatura będzie większa od FIMI X8 Mini. Wagowo nie jest problematyczna (waży 266g), natomiast większy rozmiar rekompensuje użytkownikowi sporą wewnętrzną baterią (3500mAh), która wystarczy na wiele lotów.

Pomijając względy estetyczne użytkowanie smartfona włożonego pomiędzy dwie rozsuwane na boki części aparatury jest bardzo wygodne i szybkie. Obydwie części są przyciągane na sprężynie (?), smartfon trzyma się ich stabilnie, ma gumowanie brzegi, a otwór na kabel z prawej strony jest dość uniwersalny. Jedyne co musiałem zrobić, to wyjąć mój smartfon z pancernego etui, w którym noszę go na co dzień, żeby zmieścił się w uchwyt. Drążki są wykręcane, tak jak w aparaturze do FIMI X8 (dużego brata FIMI X8 Mini), a po ich wykręceniu aparaturę można spokojnie włożyć do kieszeni lub wrzucić do plecaka nawet luzem – nie martwiąc się, że coś zostanie przypadkiem uszkodzone.

Narzekać mogą ci, którzy wolą użytkować drony z tabletem do podglądu. Nie jest niemożliwe jego włożenie również do aparatury X8 Mini, bo ta rozsuwa się maksymalnie na 16.5 cm (jest dodatkowo wyżłobiona więc być może wejdzie jeszcze coś szerszego o maksymalnie 3-4 mm). Od góry mamy jednak ograniczenie dwiema rozkładanymi antenami, które ewentualnie można rozłożyć na płasko a kabel do zestawu łączący aparaturę z urządzeniem jest dość krótki. Obawiam się, że tablet w tej aparaturze nie będzie wygodnym rozwiązaniem.

Samo sterowanie jest proste, choć wymaga przyzwyczajenia – w szczególności wyczucie oporu drążków oraz rolki sterowania. Żeby nie zrywać ruchu kamery na boki (oś PAN) oraz w płaszczyźnie góra-dół (OŚ TILT) trzeba trochę poćwiczyć, moje przyzwyczajenia z innych dronów i innego sterowania spowodowały, że miałem z tym na początku spory problem w FIMI X8 Mini. Tak czy inaczej można pewne ustawienia czułości zmienić w aplikacji mobilnej, o której dalej będzie więcej informacji.

Co do samych przycisków na aparaturze – nie ma zbyt dużego „wyboru”, ale też nie odczułem podczas lotów wielkich braków w funkcjonalności, jest zwyczajnie, standardowo – to co trzeba, czyli:

• włącznik aparatury
• przycisk powrotu do domu
• rolka do sterowania kątem nachylenia kamery
• przycisk nagrywania filmów
• przycisk robienia zdjęć

Aparatura jest na tyle duża, że nie zaszkodziłoby z tyłu dorzucić dwa przyciski funkcyjne (lub chociaż jeden) do zaprogramowania sobie dowolnej funkcji do wyboru, a i jakimś suwakiem do zmiany trybów lotu też bym nie pogardził. Niestety funkcja zmiany trybów lotu jest jedynie w aplikacji mobilnej. Czasem trzeba się cieszyć z tego co jest ;).

Główne dane techniczne

Specyfikacja Xiaomi FIMI X8 Mini wygląda następująco:

• wymiary: po złożeniu 145 x 85 x 56 mm, po rozłożeniu: 200 x 145 x 56 mm
• waga: 258g z cięższą baterią (LiPo 2S 2400mAh), ok. 242g z lżejszą (na razie w sprzedaży jest tylko ta pierwsza)
• 3-osiowy gimbal kamery
• kamera 12MP z sensorem 1/2.6″
• obiektyw odpowiada ogniskowej 26 mm z FOV (kąt widzenia) = 80 stopni
• zakres ISO 100-3200
• migawka od 1/8000s do 32 s
• zdjęcia w JPG/DNG
• filmy 4K/30 FPS z bitrate 100 Mb/s i płaskim profilem F-log, kodek H.265/HEVC
• sterowanie po WiFi z telefonu (do 100m) lub przez aparaturę
• czujniki dodatkowe od spodu, wizyjne, poprawiają precyzję przy lądowaniu
• czas lotu do 30 min (realnie ok. 25 min do 25% baterii)
• odporność wiatr: 5-stopnia (ostrzeżenia aplikacji o silnym wietrze)
• szybkie ładowanie baterii poprzez USB-C 3A 9V
• automatyczne tryby filmowania: Tracking (śledzenie postaci/ruchomych obiektów), One-tap Shots (orbita, spirala itp.. – tryby automatyczne filmowe), Waypoints (planowanie trasy lotu), Timelapse, Livestreaming, tryb SAR (3x zoom cyfrowy),
• tryby zdjęć: Panoramy (poziome, pionowe i szeroki kąt), tryb nocny
• maksymalna prędkość wznoszenia: 5 m/s, opadania: 3.5 m/s
• maksymalna prędkość w poziomie: 16 m/s

Na uwagę zasługuje fakt, że Fimi X8 Mini robi zdjęcia w DNG oraz filmy z płaskim profilem kolorów (F-LOG), maksymalnie 4K/30 FPS. Przyznaję, że nie jestem specem od fotografii, ale nawet JPG są bardzo zadowalające i da się z nich sporo wycisnąć (niżej próbki). Do tego FIMI X8 Mini ma sporą odporność na wiatr sprawdzoną przeze mnie w różnych warunkach pogodowych. Choć zrobienie panoram przy większym porywistym wietrze było wyzwaniem, bo X8 Mini zaczynał pływać, to pojedyncze zdjęcia były ostre a sam dron nie sprawiał wrażenia, że ma zamiar „uciec z wiatrem” (jego maksymalna prędkość w poziomie deklarowana przez producenta to 16 m/s co też może robić wrażenie).

Z dodatkowych funkcji, które nie często zdarzają się w innych modelach konkurencyjnych producentów warto zwrócić uwagę na planowanie trasy lotu, tryb SAR z 3-krotnym zoom’em, live-streaming na żywo prosto z drona i nocny tryb fotografowania, który wyciąga z ciemnych kadrów jeszcze więcej szczegółów.

Kamera FIMI X8 Mini

Drona tego typu co Xiaomi FIMI X8 Mini kupuje się oczywiście po to, żeby robić nim zdjęcia i filmy – inaczej byłby bezużyteczny ;). Sama kamera jest zabezpieczona przeźroczystą osłonką, którą należy zdjąć przed lotem (służy do osłony tylko podczas transportu).

Kamera jest zawieszona na 3-osiowym gimbalu, a ten sprawia wrażenie bardzo delikatnego. Podczas normalnego użytkowania nic nie ma prawa się z nim stać, ale w razie kraksy marne szanse, żeby nie odpadł i nie wyrwał ze sobą kabli sterujących. Sam gimbal można kalibrować wprost z aplikacji lub dostrajać jego działanie by działał maksymalnie płynnie dla naszych potrzeb:

Osoby latające starszym bratem – FIMI X8 – zapewne zauważyły, że dron ten ma problemu z utrzymywaniem prostego horyzontu oraz z „niebieskim” filtrem w zdjęciach w formacie DNG, którego ciężko się pozbyć. Na szczęście niczego takiego nie zauważyłem w FIMI X8 Mini – zarówno JPG jak i DNG wyglądają bardzo podobnie jeśli chodzi o kolorystykę i poddają się obróbce bez większych problemów. Co do trzymania prostego horyzontu przez FIMI X8 Mini – „to zależy” choć sam nie wiem za bardzo od czego. Przy szybkich obrotach drona w osi pionowej widać, że gimbal czasem nie wyrabia z szybkością stabilizacji i kamera wraca do poziomu z delikatnym opóźnieniem. Takich ujęć filmowych się zasadniczo nie robi więc przy filmowaniu nie jest to problem, przy pojedynczych zdjęciach też nie. Jedynie przy automatycznych panoramach w poziomie zdjęcia po złożeniu wymagają większego kadrowania, bo nie wszystkie fotki (które składają się na całą panoramę) zostały wykonane prosto. Można na to przymknąć oko, choć widać, że jeszcze Xiaomi FIMI całkiem nie uporał się z problemem widocznym już w poprzednim modelu sprzed 2 lat.

Inny problem jaki wyłapałem to winietowanie pojedynczych zdjęć przy bezchmurnym niebie. O ile w pojedynczych zdjęciach to nie problem – można w trakcie obróbki zniwelować winietę (w tym przypadku delikatne przyciemnianie krawędzi zdjęcia) praktycznie do zera, to przy składaniu automatycznym panoram składających się z wielu zdjęć – taka obróbka każdego pojedynczego kadru dokłada trochę pracy.

To niestety nie jedyne mankamenty, które udało mi się wyłapać. Mianowicie:

• podczas robienia panoram pionowych (4 zdjęcia) zdarzało mi się, że pojedyncze zdjęcia (najczęściej tylko 1 z 4 zrobionych) były „popsute” i nie odczytywał ich Adobe Lightroom, ani nawet windowsowa przeglądarka – po prostu pliki wyglądały na uszkodzone, choć nie zdarzało się to przy każdej panoramie i nie wiem od czego mogło zależeć;
• ekspozycja podczas robienia zdjęć do panoramy w trybie auto ustawiana jest tylko na pierwsze zdjęcie a pozostałe zdjęcia nie są dostrajane – mają zablokowaną tą samą ekspozycję co pierwsze zdjęcie;
• panoramy pionowe wykonywane są jedynie od poziomu i kolejne zdjęcia robione są tylko w dół – ogranicza to możliwości robienia panoram np. z większą ilością nieba a mniejszą ziemi;
• podczas robienia panoram 180 stopni podczas obrotu dron potrafi wyłapać krzywy horyzont, który podczas obróbki jest korygowany np. przez Lightroom, ale kadr trzeba wtedy dociąć i zmniejsza to wielkość panoramy;
• podczas robienia panoram typu „Wide” (szeroki kąt), FIMI X8 Mini czasem przesadzał z różnicą kadrów i robił zdjęcia, które po złożeniu… zwyczajnie nie miały szans się nałożyć;
• przycisk zdjęcia na aparaturze robi tylko zwykłe zdjęcia, jeśli mamy ustawiony inny tryb zdjęć to żeby je wykonać trzeba tapnąć ikonkę robienia zdjęcia na ekranie urządzenia mobilnego;

Jak widać podczas niezbyt długiego użytkowania FIMI X8 Mini (20 lotów) udało mi się wyłapać sporo mankamentów. Pocieszające jest to, ze większość da się wyeliminować w kolejnych aktualizacjach software i oby tak się stało. Każdy dron ma swoje problemu wieku dziecięcego i to jest normalne, ważne jednak żeby producent zadbał o wyeliminowanie tych problemów.

Do omówienia samej aplikacji przejdę później, ale już teraz warto zaznaczyć, że opcji ustawień fotografowania i filmowania w samej aplikacji jest całkiem dużo:

Jeśli chodzi o tryby fotografowania, mamy do dyspozycji tryb klasyczny (Single), tryb HDR, Super Night (do lotów nocnych, opisany niżej) i Lapse (wykonujący serie zdjęć do stworzenia tzw. time-lapse – filmu składającego się z pojedynczych zdjęć jako klatek filmu). Osobiście brakuje mi jakiegokolwiek trybu AEB, czyli zdjęć robionych jednocześnie nieco zmienioną ekspozycją.

Przykładowe zdjęcia dzienne z FIMI X8 Mini

Poniżej galeria zdjęć (wykonane w JPG w trybie AUTO bez specjalnej obróbki, z wyjątkiem łączenia zdjęć w panoramy):

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Panoramy

Opcją, z której bardzo lubię korzystać w różnych modelach dronów są panoramy. Oczywiście zawsze można je wykonać ręcznie – samodzielnie robiąc wiele pojedynczych zdjęć. Większość producentów daje opcję robienia automatycznych zdjęć panoramicznych w różnych wariantach. Nie inaczej jest w Xiaomi FIMI X8 Mini. Producent umożliwił automatyczne fotografowanie trzech panoram:

• panoramy poziome (7 zdjęć, wszystkie na jednym poziomie z horyzontem po środku)
• panoramy pionowe (4 zdjęcia wykonywanych w pionie od góry do dołu, przy czym pierwsze jest wykonywane z kamerą w poziomie z horyzontem po środku)
• panoramy szerokokątne (to aż 4 kolumny x 3 rzędy = 12 zdjęć wykonywanych od poziomu z horyzontem po środku i dalej kolejne 2 rzędy zdjęć w dół)

Złożone panoramy wyglądają dość atrakcyjnie, a ich „produktem końcowym” jest plik o znacznie większym rozmiarze i jakości oraz obraz o znacznie szerszej perspektywie niż przy pojedynczym kadrze. Szkoda, że FIMI X8 Mini sam nie składa automatycznie wykonanych zdjęć w panoramę, ale też nie jest to większy problem, bo programy do obróbki zdjęć (np. Adobe Lightroom) robią ta w całości za nas. Poniżej trzy przykłady różnych (nieobrobionych) panoram – złożonych automatycznie przez Lightroom, bez docinania kadru:

W przypadku zdjęć z gładką powierzchnią dość mocno zauważalny jest problem z winietowaniem. Oczywiście jest on dość prosty do usunięcia, ale w przypadku składania 12 zdjęć w panoramie „Wide” obróbka każdego jednego w celu usunięcia winiety dodaje nam tylko pracy. Poniżej przykład gdy nieusunięta winieta psuje widok gładkiego błękitnego nieba:

Filmowanie FIMI X8 Mini

FIMI X8 Mini umożliwia filmowanie w maksymalnej rozdzielczości 4K UHD przy 30/25/24 klatkach na sekundę. W trybie 2.7K mamy do dyspozycji dodatkowo 60/50 FPS, a w FHD 1080p również 90 FPS. W trybie HD 720p możiwe jest nagrywanie 120/100 FPS. Dodatkowo można ustalić trzy poziomy jakości filmowania (High, Medium, Normal), wybrać podstawowe parametry jak balans bieli, profil kolorów (dostępny jest F-LOG, odpowiednik DNG w zdjęciach), a także kodek video (H.264 lub H.265).

Prócz „zwykłego” trybu filmowania (z całą dostępną paletą ustawień jak wyżej) producent zadbał o gotowe scenariusze automatyczne, które w FIMI noszą nazwę „One click video” (tryby: Soaring, Dronie, Orbit, Spiral):

Prawdę mówiąc tego typu tryby nigdy mnie przesadnie nie interesowały więc skupiłem się na klasycznych możliwościach filmowych FIMI X8 Mini. Próbkę filmów w 4K w różnych warunkach pogody i oświetlenia, bez obróbki i bez cięć – czyli stosunkowo surowe wersje tego co bezpośrednio FIMI X8 Mini nagrywa – możecie obejrzeć poniżej (poddane oczywiście pewnej kompresji przez YouTube):

Zdjęcia i filmy nocą

Producent chwali się trybem „nocnym” (Super Night) do robienia zdjęć przy niewielkim oświetleniu. Faktycznie jest to tryb, który przy pomocy software wyciąga nieco więcej szczegółów z ciemnych kadrów. Dobrze połączyć go z manualnym ustawieniami kamery (ISO i czas naświetlania) – wtedy da się wydobyć z takich zdjęć jeszcze więcej, choć moje próby fotografowania przy czasach dłuższych niż 1 sekunda i to przy bardzo stabilnym bezwietrznym powietrzu zwykle kończyły się rozmazanym obrazem. Zatem zalecam maksymalnie 1 sekundę, iSO 100, a reszta to już próby i oczekiwanie na dobry kadr.

• 

• 

• 

• 

• 

Moim zdaniem FIMI X8 Mini radzi sobie całkiem przyzwoicie również z nocnymi filmami. Poniżej próbka możliwości, film bez obróbki, kompresja YouTube:

Pomijając powyższe przypadłości FIMI X8 Mini dostarcza naprawdę sporo frajdy przy fotografowaniu i filmowaniu, a ponieważ nie jestem zawodowym fotografem, który zwraca uwagę na najmniejsze detale to jak dla mnie X8 Mini robi zdjęcia i filmy bardzo sensownej jakości, szczególnie jeśli zamierzamy używać ich przede wszystkim w mediach społecznościowych lub na swoje prywatne potrzeby (kamera o matrycy 1/2.6″ ma swoje ograniczenia w tej kwestii). Dodam tylko, że większość zdjęć tutaj zaprezentowanych z FIMI X8 Mini to zdjęcia w trybie AUTO (bez manualnych ustawień) i robione w formacie JPG (albo JPG+DNG, ale i tak obrabiany był JPG).

Tryby lotu

FIMI X8 Mini oferuje bardzo szeroki wybór trybów lotu – poczynając od tych najbardziej oczywistych czyli: Begginer Mode (dla początkujących), Sport Mode (szybki, sportowy) i normalny, przez tryby inteligentne:

• Tap Fly – latanie poprzez wskazywanie kierunku na ekranie aplikacji z podglądem z kamery
• Smart Track (śledzenie obiektów)
• Orbit (lot dookoła obiektu)
• Spiral (spirala od dołu do góry i dookoła obiektu)
• Waypoint w trzech odmianach: wskazywanie punktów na mapie (Beeline – Map), zaznaczanie waypointów jako aktualnych pozycji drona w locie lub też odtwarzanie lotu z historii lotów (!)

O ile cztery pierwsze są dość popularne w większości dronów, o tyle tryb Waypoint bije wszystkie inne tryby lotów w porównywalnych do FIMI dronach marki DJI!

Aplikacja FIMI Navi Mini w trybie waypoint’ów pozwala programować sobie misje po punktach i dla każdego punktu można zdefiniować jedną z kilku akcji (widoczne powyżej). Warto zaznaczyć, że drony DJI jeśli mają „planowanie” lotów po waypointach w darmowych aplikacji DJI to są to jedynie punkty będące aktualną pozycją drona, zatem najpierw trzeba całą trasę przelecieć manualnie. Taką funkcję ma również FIMI, ale największe możliwości pokazuje dopiero planowanie misji na mapie z wyznaczaniem zadań w każdym punkcie. Niemałą ciekawostką jest możliwość odtwarzania trasy lotu z historycznych lotów zapisanych w logach.

Inny tryb, który zwraca uwagę to SAR – tryb Search And Rescue. Będą go kojarzyć również użytkownicy dużego Fimi X8. W tym trybie można użyć cyfrowego przybliżenia kamery w trakcie całego lotu na górze ekranu pokazywane są współrzędne geograficzne dla bieżącej lokalizacji drona.

Gdyby komuś jakimś cudem dalej brakowało trybów lotu to jest jeszcze:

• Cinematic Mode – płynne filmowanie, mniej agresywne wyhamowywanie drona;
• Tripod Mode – tryb statywu, do lotów z niewielką prędkością;
• Course Lock – nie ma znaczenia gdzie dron ma przód a gdzie tył, można lecieć w wybranym kierunku i np. obracać dronem stale wokół osi pionowej bez większego problemu;

Aplikacja sterująca

Aplikacja obsługująca drona Xiaomi FIMI X8 Mini to moim zdaniem najmocniejsza strona tego drona w stosunku do konkurencji. Apka nazywa się FIMI Navi Mini i jest dostępna za darmo tutaj:

• w sklepie Google (Android 5.0 i wyżej)
• w Apple Store (iOS 9.0 i wyżej)

Aplikacja służy do samego latania, ale również do konfiguracji i aktualizacji software. Nie ma oczywiście polskiej wersji językowej co nie powinno jednak dziwić. Zawiera całkiem sporo różnych ustawień i mógłbym wręcz zaryzykować stwierdzenie, że jest bardziej rozbudowana i funkcjonalna niż DJI Fly, której używam na co dzień z DJI Air 2S.

Samej aplikacji nie można nic zarzucić, jest łatwa w obsłudze, intuicyjna, wszystkie potrzebne informacje są pod ręką na głównym ekranie i – co tu dużo mówić – jeśli ktoś latał wcześniej na DJI Go/Go 4, DJI Fly, Litchi, czy wcześniejszej FIMI Navi to raczej wszystko będzie dla niego jasne.

Po jej uruchomieniu szczególnie gdy jesteśmy przed naszym pierwszym lotem powinniśmy zacząć od ikony zębatki czyli „Ustawień”. Nie mniej po połączeniu się z dronem aplikacja przeprowadza samokontrolę („pre-flight check”) pokazując poszczególne komunikaty dotyczące GPS, czujników, kompasu i jeśli jest wszystko OK to poszczególne linijki komunikatów same znikają – bardzo mi się spodobał ten sposób przeprowadzania check-listy przedstartowej!

Przyzwyczaić się trzeba do zmiany parametrów np. ekspozycji, ISO lub czasu naświetlania przy manualnym manewrowaniu suwakami – te są elektroniczne i po kliknięciu właściwego parametru na dole ekranu wyżej po prawej stronie pojawi się „elektroniczny suwak” zmieniający ustawienia.

Poza opcjami ustawień samego drona oraz parametrów kamery/foto/wideo aplikacja pokazuje logi i statystyki ogółem wykonanych lotów:

Podsumowując: FIMI Navi Mini jest łatwa i intuicyjna w obsłudze, nigdy nie „wykrzaczyła się” ani też nie zawiesiła, zawiera dużo opcji, prawdę mówiąc dużo więcej niż się na początku spodziewałem (warto się w niej zagłębić). Działała stabilnie przez wszystkie wykonane loty testowe (20 lotów, telefon Samsung M31).

Przygotowanie do lotów

Przed startem trzeba oczywiście naładować baterię. Ta ma zwykłe złączone USB-C z tyłu baterii (można ją zatem ładować poza dronem) i obsługuje szybkoładowarki do 3A prądem od 5V (2A) do 9V (3A). Ładowarki wprawdzie nie ma w zestawie, ale każdy raczej posiada taką do telefonu. Ładowanie jest zatem zależne od naszej ładowarki i trwa ok 1h – 1:15h (licząc od rozładowanej baterii do pełna), a status ładowania jest wskazywany przez diodę, której światło dociera na zewnątrz przez niewielki otwór nad gniazdem USB baterii. Bateria ma pojemność 2400mAh (LiPo 2S 7.2V) więc jest to połowa pojemności tego co w większości smartfonów. Ładowanie ładowarką 2A od telefonu przy baterii do FIMI rozładowanej do 15% trwa ok. 1h 10 min. Aplikacja pokazuje również wszystkie istotne szczegóły:

Po naładowaniu baterii do 100% małe białe światło diody nad gniazdem USB-C w baterii powinno zgasnąć. Sama bateria nie ma żadnych przycisków, ani też innych diod do sprawdzenia stanu naładowania, więc nie sprawdzimy na ile jest naładowana bądź rozładowana. Można to jednak sprawdzić bez włączania całej aparatury i łączenia z dronem – po włożeniu baterii do drona od spodu jest włącznik zasilania i obok 4 diody. Naciśnięcie raz przycisku pokazuje stan naładowania baterii. Naładowana do pełna bateria powinna wystarczyć na lot 25 minut do 25% rozładowania, samemu zdarzyło mi się latać ok. 28 minut do 15% rozładowania więc podawane 30 minut przez producenta jest realne, ale trzeba by zejść do 10%, a to by oznaczało już samoczynne lądowanie drona w miejscu osiągnięcia tych 10% pojemności baterii.

W dronie X8 Mini – z tyłu pod otworem na baterię – jest slot na kartę microSD, gniazdo mikroUSB oraz przełącznik, który decyduje czy X8 Mini będziemy sterować po WiFi czy z aparatury sterującej. Oczywiście ta druga opcja gwarantuje znacznie lepszy (dalszy i stabilniejszy) zasięg lotu, tak czy inaczej – powinniśmy sprawdzić co mamy ustawione, żeby wiedzieć jak będziemy sterować dronem zależnie od pozycji przełącznika.

Xiaomi FIMI X8 Mini nie ma wbudowanej pamięci, więc jakakolwiek karta microSD jest potrzebna by zapisywać zdjęcia i filmy. Nie znalazłem póki co informacji – jaka może być maksymalna pojemność karty, osobiście używam 64GB więc działa bez problemów.

Podstawową rzeczą przed lotem nowego drona jest kalibracja i ta sprawiła mi trochę trudności. Chcąc ją wykonać zgodnie z tym, co pokazuje obrazkami aplikacja – niestety proces kalibracji wysypywał się w trakcie. Stwierdziłem zatem, ze obrócę drona tak, jak… w dronach DJI (raz poziomo, raz bokiem do ziemi) i proces przeszedł… Miałem oczywiście pewne obawy przed pierwszym lotem czy tak skalibrowany dron nie będzie robił problemów w powietrzu, ale po wykonaniu 20 lotów nic się podejrzanego nie dzieje (również przy wywołaniu funkcji RTH).

Na koniec samo uruchamianie aparatury i drona: nawyk z dronów DJI pozostaje. Należy nacisnąć przycisk włącznika na aplikacji „raz krótki i raz dłużej przytrzymać” aż zagra melodyjka. To samo w samym dronie, przy czym przycisk włącznika w X8 Mini jest od spodu drona zaraz obok czujników wizyjnych.

Wrażenia z lotów

FIMI X8 Mini jest stosunkowo cichym dronem, ale to akurat domena większości „bzyków” do 250g – małe śmigła, szybkoobrotowe choć niewielkie silniki odpowiadają za charakterystyczny dźwięk podczas lotu (wysokie częstotliwości), ale na pewno nie jest uciążliwy, a to już plus – szczególnie jeśli zamierzamy latać w pobliżu ludzi.

Sam dron jest stabilny w locie nawet przy porywach wiatru choć przy pierwszym poderwaniu go do góry wcale nie miałem takiego wrażenia. Po bezpiecznym uniesieniu go do góry na ok. 1.5m dron trochę pływał na boki. Później jakby ten „problem” ustał i nie powtarzał się. Na pewno jest jednak zauważalny przy ilości satelitów równej 10-11 – wtedy dron po wzniesieniu zatacza niewielkie okręgi, wzlecenie na wyższy pułap i zafiksowanie około 16-17 satelitów daje już stabilny lot z zawisem w miejscu.

FIMI X8 Mini przyszło mi testować w różnych warunkach przez miesiąc choć były to loty sporadyczne (raz na kilka dni z braku czasu i nawale innych obowiązków niż tylko latanie dronami ;). Od końca kwietnia do końca maja miałem zatem okazję latać przy niskich kwietniowych temperaturach i silnym chłodnym wietrze po ładną pogodę, +20 stopni i pełne słońce. Nie miałem nawet jednej sytuacji, w której bałbym się o zbyt silny wiatr, nie zdarzyło się nawet, żeby aplikacja ostrzegała o takim wietrze, choć – jak zapewnia producent – robi to gdy warunki stają się niebezpieczne.

Mam też zasadę, że testuję nowe drony przeważnie w granicach miasta – tam, gdzie ilość sieci wi-fi potrafi niejednemu modelowi drona przeszkodzić w locie. Czasem – przyznaję – są to loty poza zasięg mojego wzroku, co przy wielkości drona typu X8 Mini nie jest specjalnie zaskakujące. Mieszkam i latam w Krakowie, dużo w centrum miasta co zresztą widać po zdjęciach i miałem dosłownie dwie sytuacje, w których X8 Mini został zakłócony przez inne sieci wi-fi i włączył automatyczny powrót do domu (RTH) przy czym miałem go wtedy na oku i odzyskałem bardzo szybko kontrolę gdy zbliżył się nieco do mnie. W tej kwestii poradził sobie znacznie lepiej niż testowany kiedyś przeze mnie DJI Mavic Mini, który stracił łączność w jednym z tych samych miejsc (gdzie testowałem X8 Mini) zaraz po starcie ;).

Mam pewne wątpliwości co do dokładności powrotu do domu. Wprawdzie miałem okazję zaobserwować jedynie 3-4 takie powroty (częściowo wymuszone z aparatury przyciskiem, a częściowo przez utratę zasięgu) i FIMI X8 Mini nie wracał idealnie w miejsce startu lecz zwykle miał dokładność do 1-2m od tego punktu. Nie jest to dużo, ale wystarczająco dużo by uwzględniać poprawkę na to i nie ustawiać się do startu w wąskich uliczkach lub zaraz obok jakiegoś drzewa. Na szczęście istnieje w aplikacji opcja zmiany miejsca uznawanego za Home Point na nową lokalizację drona lub na miejsce, w którym stoi pilot – czasem warto z tego skorzystać.

Co do lotów nocnych – FIMI X8 Mini ma w trybie normalnego lotu GPS migającą zieloną diodę, która bardzo dobrze jest widoczna od dołu przez pilota i osoby postronne. Trzeba jednak pamiętać, że przy ostrzeżeniu o niskim stanie baterii dioda zmienia kolor na czerwony a poza tym nie jest widoczna od góry – w tej sytuacji zgodnie z prawem dron powinien zostać doposażony w dodatkowe światełko zielone migające od góry.

Podsumowanie i wnioski

Czy Xiaomi FIMI X8 Mini to udany dron? Tak! I ma to odzwierciedlenie nie tylko w mojej subiektywnej opinii, ale też w opinii setek użytkowników, którzy zamówili i ocenili tego drona przez portal Aliexpress:

Oczywiście FIMI X8 Mini ma swoje mankamenty, o których wspomniałem wyżej w treści recenzji. Nie zmienia to jednak faktu, że za tę cenę (najtaniej można było go kupić na Aliexpress za $312 czyli niecałe 1200zł) możemy mieć fajnego drona „wakacyjnego”, którego można zabrać nawet w kieszeń, na pieszą lub rowerową wycieczkę i to z jedną baterią (!), na której można sfotografować lub sfilmować bez problemu kilka ciekawych miejsc (spokojne 25-27 minut lotu). Jest to dron, który może stanowić alternatywę dla popularniejszego Mavica Mini dając dużo przyjemności i radości z latania zarówno początkującym jak i nieco bardziej zaawansowanym pilotom dronów.

PS. Większa część lotów została wykonana na pierwszej wersji software i na podstawie tych lotów i zrobionych zdjęć oparłem swoją opinię i spostrzeżenia. W trakcie użytkowania wyszła kolejna wersja z poprawkami, dron został oblatany po aktualizacji software, ale nie zdołałem sprawdzić czy wszystkie znalezione przeze mnie mankamenty zostały wyeliminowane.